Xi ġimgħa ilu l-Kunsill Lokali ta’ Ħ’Attard irċieva talba biex jissottometti proposti għal proġetti ekoloġiċi. Il-proġetti se jintgħażlu mir-Reġjun Malta Ċentrali (il-lokalitajiet ta’ Malta maqsuma f’reġjuni u s-sindki jew delegati tagħhom jiffurmaw il-kumitat reġjonali). Is-somma vvotata għar-reġjun kollu mhix xi somma li tbellhek, pjuttost simbolika – €50,000 biss, li trid tinqasam bejn ir-reġjun kollu. Iżda xorta waħda ħassejt li għandi nagħmel il-proposti tiegħi – kif nagħmel kontinwament fuq diversi suġġetti. Jien kont l-uniku kunsillier li għamilt proposti, li tista’ tara hawn taħt. Biex inkun għidt kollox t-talbiet għal proposti li jiġu minn entitajiet governattivi, ħafna drabi jkollhom deadline qasir wisq ukoll. L-attiviżmu tiegħi f’Alternattiva Demokratika jixprunani biex nara kif nipproponi ideat u politika utili u fl-istess ħin indirizzata f’direzzjoni li ttejjeb l-kwalita tal-ħajja tan-nies.
Sadanittant, peress li għal ħabta ta’ Santa Marija ħafna jkunu bil-vaganzi, nawguralkom il-kumplament tal-vaganzi t-tajba.
***
Proposti ghal progetti ambjentali Regjun Centrali – Ħ’Attard
Proposta 1: Bdil tad-dwal tat-toroq f’dawl tat-tip LED
Skop ambjentali: Progett bhal dan inaqqas l-uzu tal-elettriku u barra li jnaqqas l-ispiza rikorrenti tal-kontijiet tad-dawl inaqqas ukoll it-tniggis billi dawl tat-tip LED juza hafna anqas energija minn tipi ohra ta’ dawl li jintuza fit-toroq bhalissa.
Progett: Ghandha tintghazel triq partikolari bhala ‘mudell’ ghal dan il-progett. L-ammont ta’ elettriku iffrankat ghandu jintwera permezz ta’ board fit-triq biex tizdied il-kuxjenza favur efficjenza fl-uzu tal-energija.
Informazzjoni addizzjonali: http://www.sciencedaily.com/releases/2010/03/100308132136.htm
Proposta 2: Mikro-turbini tar-rih biex jiggeneraw l-elettriku li jintuza mill-Kunsill fit-toroq, gonna etc.
Skop ambjentali: Sors ta’ energija nadifa, fl-istess hin vizibbli fil-komunita u b’hekk tizdied il-kunxjenza favur energija alternattiva. Parti mill-energija uzata mill-komunita (fl-ispazji pubblici) tkun iggenerata minn sors nadif.
Progett: Mikro-turbini jistghu jitwahhlu fuq arbli tad-dawl ezistenti u/jew f’gonna u zoni ohra addattati.
Aktar informazzjoni: http://www.energysavingtrust.org.uk/Generate-your-own-energy/Wind-Turbines
Proposta 3: Tkabbir ta’ sigar u xtieli indigeni u rari
Skop ambjentali: Xtieli u sigar mkabbra lokalment jnaqqsu r-riskju ta’ mard importat permezz ta’ xtieli importati. Il-progett jipprovdi ukoll sors ta’ sigar ghal progetti pubblici u anke ghal tqassim lil residenti interessati. Il-vantaggi ambjentali ta’ aktar sigar huma indiskutibbli. Barra minn hekk sigar u xtieli imkabbra lokalment jnaqqsu l-bzonn ta’ tisqija estensiva.
Diga hawn min ghandu esperjenza twila fil-qasam, per ezempju l-Gaia Foundation ta’ Ghajn Tuffieha. Il-progett jista’ jsir bi shab. Importanti ukoll li jingiebu l-permessi mehtiega biex l-kunsill ikun jista’ jigbor zerriegha ta’ sigar u xtieli protetti bil-ligi. Vantagg iehor huwa l-propagazzjoni u z-zieda ta’ sigar, arbuxxelli u sigar rari fil-lokalita – xi haga li taghti aktar pregju u zzid l-gharfien tal-wirt naturali taghna.
Ezempji ta’ sigar u xtieli li jistghu jitkabbru: http://www.projectgaia.org/documents/List%20of%20species%20_Trilingual2006.pdf
Ralph Cassar
Kunsillier
Ħ’Attard 09/08/2011